Σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο μπορείτε να διαβάσετε για:

• Τη συνολική κατάσταση
• Σε ευρωπαϊκό επίπεδο
• Την Ελλάδα
• Την Ιρλανδία
• Την Πορτογαλία
• Την Κύπρο
• Την Ισπανία
• Την Ιταλία
• Τη Σλοβενία
• Από τη δική μας πλευρά

Γενική κατάσταση

Ενώ το γενικό πλαίσιο παραμένει σε μεγάλο ποσοστό αμετάβλητο, με την Τρόικα να εξακολουθεί να ασκεί πιέσεις για αυστηρή λιτότητα, και τις εθνικές κυβερνήσεις να συνεχίζουν τις κινήσεις εντυπωσιασμού, η κατάσταση δυσχεραίνει για ολοένα και περισσότερα άτομα. Μετά την Ιρλανδία, η Πορτογαλία είναι η δεύτερη χώρα που θα αποχωρίσει από την προστασία της Τρόικας, το Μάιο. Ωστόσο, είναι απίθανο οι συνθήκες διαβίωσης για τους πολίτες να καλυτερεύσουν, καθώς η λιτότητα θα συνεχιστεί για χρόνια και συνεπώς τίθεται το ερώτημα αν το ύψος του χρέους μπορεί πραγματικά να μειωθεί, χωρίς να υπάρχει σημαντική διαγραφή αυτού.

top

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Σε πολλές χώρες η έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την Τρόικα έγινε πρώτο θέμα. Η έρευνα κατέστησε σαφές, όπως είχαμε αναφέρει, ότι η Τρόικα παραβίασε την ευρωπαϊκή νομοθεσία αρκετές φορές. Δυστυχώς, η άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τρόικα παραμένει για την ώρα αδιάφορη, επειδή το Κοινοβούλιο δεν έχει δικαίωμα αποφάσεως σχετικά με τα μέτρα της Τρόικας.

Γι’ αυτό η έρευνα πρέπει, επίσης, να εξεταστεί υπό το πρίσμα των συσχετισμών δυνάμεων ανάμεσα στους διάφορους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Παρότι υποστηρίζουμε την μετατόπιση ισχύος σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Επιτροπή και το Συμβούλιο προς το Κοινοβούλιο, αμφιβάλλουμε ότι αυτό θα οδηγήσει σε μεγάλες αλλαγές των ευρωπαϊκών πολιτικών – οι κύριες αποφάσεις εξακολουθούν να λαμβάνονται κεκλεισμένων των θυρών. Το TroikaWatch έχει κάνει μία ανακοίνωση που αφορά στην έκθεση της διερεύνησης του Κοινοβουλίου για την Τρόικα, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ .

Μια νέα έκθεση της οργάνωσης Caritas Europe με τίτλο «Ο αντίκτυπος της ευρωπαϊκής κρίσης» σημειώνει την αποτυχία της ΕΕ και των Κρατών-Μελών της να παρέχουν απτή υποστήριξη στο βαθμό που απαιτείται για να βοηθήσουν όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες, να προστατεύσουν βασικές δημόσιες υπηρεσίες και να δημιουργήσουν ευκαιρίες απασχόλησης, είναι πιθανόν να παρατείνουν την κρίση. Η έκθεση είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο Κοινωνικής Δικαιοσύνης της Ιρλανδίας .

Εκτός της Τρόικας, η παραβίαση των κανόνων φαίνεται να είναι το νέο πρότυπο και σε άλλα ζητήματα της ΕΕ. Καθώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η κυβέρνηση της Γερμανίας προσπαθούν, διαρκώς, να παραμερίσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την διαδικασία θέσπισης ενός Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης (SRM) για τις χρεοκοπημένες τράπεζες, το κόμμα των Πρασίνων του γερμανικού κοινοβουλίου δημοσιεύεσαι μια μελέτη η οποία σημειώνει ότι η θέσπιση ενός τέτοιου μηχανισμού, χωρίς καθαρή ψηφοφορία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα ήταν ακόμη μια παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Η έκθεση καταλήγει στα ίδια συμπεράσματα με αυτά μίας περιληπτικής μελέτης στα αγγλικά, που παρουσιάστηκε νωρίτερα φέτος από τον Ευρωβουλευτή των Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ.

Ωστόσο όταν επηρεάζονται τα συντεχνιακά συμφέροντα, οι ισχυροί γνωρίζουν πώς να διεκδικούν το «δίκιο» τους. Η έκθεση «Κερδίζοντας από την Κρίση – Πώς εταιρείες και δικηγόροι αποκομίζουν κέρδη από τις ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται σε κρίση», που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το «Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών Ομίλων» (CEO) και το ινστιτούτο πολιτικών σπουδών Transnational Institute (TNI) καταδεικνύει την ύπαρξη ενός διογκούμενου κύματος αγωγών από εταιρείες εναντίον ευρωπαϊκών οικονομιών που παλεύουν για να επιβιώσουν. Η έκθεση σημειώνει ότι αυτές οι δίκες παρέχουν μια χρήσιμη προειδοποίηση των υψηλών κινδύνων της προτεινόμενης εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα διακυβεύοντα της Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP), μπορούν να αναζητηθούν σε μια έκθεση που δημοσιεύτηκε από το ευρωπαϊκό γραφείο του ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Αλλά η πολιτική αντίσταση συνεχίζεται. Κατά τον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ σχετικά με τη συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών, δηλαδή τη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων, το D19-20 , το Alter Summit, το Blockupy Europe, το S2B Network και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο ATTAC, οργάνωσαν μια διαμαρτυρία στις 13 Μαρτίου στις Βρυξέλλες.

Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (ETUC) ξεκίνησε μία καμπάνια με θέμα «Ένα Νέο Δρόμο για την Ευρώπη» και προβλέπει στο πλαίσιο αυτό μία διαδήλωση στις Βρυξέλλες στις 4 Απριλίου 2014.

Περισσότερες διαμαρτυρίες σε ευρωπαϊκή κλίμακα σχεδιάζονται για το Μάιο, πριν τις ευρωεκλογές. Σε αρκετές χώρες, ομάδες πολιτών καλούν σε εβδομάδα δράσης από τις 15 έως τις 24 Μαΐου. Στις 15 Μαΐου, η κίνηση 15M της Ισπανίας θα γιορτάσει τα τρία χρόνια παρουσίας της και στις 17 Μαΐου, το κίνημα Blockupy σχεδιάζει διαμαρτυρίες σε Βερολίνο, Ντίσελντορφ, Αμβούργο και Στουτγάρδη στη Γερμανία.

top

Ελλάδα

Η επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που διερευνά το έργο της Τρόικας, επισκέφθηκε τελικά την Ελλάδα στο τέλος Ιανουαρίου. Η αρχική ημερομηνία αναβλήθηκε για να μην συμπέσει με τον εορτασμό της έναρξης της ανάληψης της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ελλάδα. Ο Ότμαρ Κάρας, ο συντηρητικός αντιπρόεδρος της επιτροπής, ήρθε σε αντιπαράθεση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα, κατηγορώντας τον ότι δεν έχει παρουσιάσει καμία εναλλακτική πρόταση απέναντι στην πολιτική που ασκείται από την Τρόικα στην Ελλάδα. Αυτό διαψεύστηκε, αργότερα, από το Γάλλο σοσιαλιστή ευρωβουλευτή Λιέμ Χοάνγκ Νγκοκ, ο οποίος τον συνόδευσε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ως συν-εισηγητής της επιτροπής.

Στο μεσοδιάστημα, ο ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν σαφές προβάδισμα για τις επερχόμενες εκλογές, δημοσιοποίησε τη «Μαύρη Βίβλο της Τρόικας» , την οποία επέδωσε στην επιτροπή.

Ενώ από τη μια, τα οικονομικά αποτελέσματα του 2013 που ανακοινώθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση στις αρχές Φεβρουαρίου ήταν καλύτερα από τα αναμενόμενα (ύφεση στο 3,7%, θετικό ισοζύγιο πληρωμών και πρωτογενές ισοζύγιο, με το συνολικό έλλειμμα να είναι λιγότερο από 3%) από την άλλη το τίμημα είναι χειρότερο από το αναμενόμενο, καθώς η ανεργία βρίσκεται στο 28% (60% στους νέους) και το χρέος έχει φτάσει σε μη βιώσιμα υψηλά επίπεδα (πάνω από 170%).

Ο Έλληνας υπουργός οικονομικών είπε ότι ανέμενε αυτά τα αποτελέσματα και γι’ αυτό το λόγο απέρριψε το Νοέμβριο την απαίτηση της Τρόικας για μέτρα λιτότητας ύψους τριών δισ. ευρώ, μπλοκάροντας έτσι τις διαπραγματεύσεις για την εκταμίευση της δόσης των δανείων που είχε αρχικά προγραμματιστεί για το τέλος του 2013 και εξ’ αυτού η Ελλάδα υποχρεώθηκε να εκδώσει βραχυπρόθεσμα ομόλογα για να αντιμετωπίσει την καθυστέρηση.

Στο μεσοδιάστημα, οι επιθεωρητές της Τρόικας επέστρεψαν στην Αθήνα για την επιθεώρησή τους σε σχέση με την εκταμίευση της δόσης των 8,8 δισ. ευρώ που απαιτούνται για την αποπληρωμή των δανείων και των επιτοκίων μέχρι το τέλος Μαΐου, πριν τις ευρωεκλογές. Για την έγκριση της εκταμίευσης της δόσης, η Τρόικα απαιτεί μέτρα τα οποία η ελληνική κυβέρνηση ήλπιζε να αναβάλλει, όπως 12.500 επιπλέον απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, βελτίωση του «ανταγωνισμού» ακολουθώντας περισσότερες από 300 συστάσεις μίας πρόσφατης έκθεσης του ΟΑΣΑ , καθώς και μείωση στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης υπαλλήλων και πλήθος άλλων φόρων. Οι φορολογικές περικοπές θα προκαλέσουν νέες ελλείψεις στους ελληνικούς λογαριασμούς και ένα νέο γύρο περικοπών κοινωνικών δαπανών αργότερα φέτος – που η κυβέρνηση ήθελε να αποφύγει, ενώ τουλάχιστον ένα από τα μέτρα που περιέχονται στην έκθεση του ΟΟΣΑ θα μπορούσαν να απειλήσουν την επιβίωση της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας .

Η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να αποδεχτεί τους όρους τις προσεχείς εβδομάδες για να λάβει τα χρήματα, ώστε να χρησιμοποιήσει μέρος αυτών για εκλογικούς λόγους στοχεύοντας συγκεκριμένες ομάδες ψηφοφόρων. Η ελπίδα είναι να περιοριστεί η αναμενόμενη κακή επίδοση των κομμάτων της συγκυβέρνησης, τόσο στις περιφερειακές, όσο και στις ευρωπαϊκές εκλογές το Μάιο. Αλλά, παρά τις συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη εντός τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με τις ανακοινώσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την εύθραυστη κυβερνητική συμμαχία που κυβερνάει την Ελλάδα να αντιμετωπίσει καλύτερα τις εκλογές, το ζήτημα για το ελληνικό χρέος θα εξεταστεί μετά τις εκλογές .

Μια μεγάλη πολιτική διαμάχη θα μπορούσε να ξεσπάσει ξανά μετά τις εκλογές, ανάμεσα στο ΔΝΤ και τους άλλους «πραγματιστές» που επιθυμούν να μειώσουν ή να καθυστερήσουν την αποπληρωμή του χρέους από την Ελλάδα για να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις και μετά να το ονομάσουν «συγχώρεση» και αυτούς που δεν πιστεύουν ότι το πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων είναι σε κίνδυνο και για πολιτικούς λόγους (πράγμα που ισχύει ιδιαίτερα στις χώρες της βόρειας Ευρώπης) δεν επιθυμούν να προσφέρουν βοήθεια στην Ελλάδα με κανένα τρόπο.

Η προφανής απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης είναι να επιβάλλει σε αυτό το στάδιο ένα νέο μνημόνιο στην Ελλάδα για να επεκτείνει την ισχύ της Τρόικας στη χώρα με αντάλλαγμα ένα νέο πακέτο διάσωσης. Αυτό θα φτάσει το ελληνικό χρέος σε περισσότερο από 180% του ΑΕΠ, ενώ θα παρέχει μια επέκταση της περιόδου αποπληρωμής κατά 30 έως 50 χρόνια.

Το ΔΝΤ, πιο ρεαλιστικά από την Τρόικα, έχει εισηγηθεί περισσότερη οικονομική στήριξη στην Ελλάδα στο παρελθόν, ως ο μόνος βιώσιμος τρόπος για να διατηρηθεί η ιδεολογική δέσμευση στη λιτότητα. Ο ισχυρισμός για μείωση του χρέους, όταν το χρέος αυξάνεται, βασίζεται στην ανάγκη του ΔΝΤ να δικαιολογήσει τη συνέχιση της λιτότητας, παρά τα αποτελέσματα στην απασχόληση και την κατάρρευση της οικονομίας που προκαλεί. Έτσι τελικά το ΔΝΤ συμφωνεί ότι αν ένα νέο «πακέτο διάσωσης» θεωρηθεί αναγκαίο τόσο από την Ελλάδα, όσο και από τους δανειστές της, θα ζητηθούν πιο δραστικά και αυστηρά μέτρα σε αντάλλαγμα.

Άλλοι, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ένας Γερμανός οικονομολόγος και μέλος της ομάδας δράσης της Τρόικας μέχρι πρόσφατα, ο Τζενς Μπάστιαν , υπερασπίζουν αντιθέτως μια λύση σύμφωνα με τους κανόνες που αποφασίστηκαν στη διεθνή σύσκεψη το 1952 για τη διαχείριση του Γερμανικού μεταπολεμικού Χρέους «για να παρέχουν στην Ελλάδα ένα καλύτερο αύριο».

top

Ιρλανδία

Την Ιρλανδία επισκέφτηκε, επίσης, μια αντιπροσωπεία της επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία εξετάζει το έργο της Τρόικας. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, η Κοινωνική Δικαιοσύνη Ιρλανδίας παρέδωσε μια αναφορά 22 σελίδων στην Τρόικα. Τα βασικά σημεία των συμπερασμάτων τους σε σχέση με το έργο της Τρόικας είναι τα εξής:

• Η προσέγγιση λιτότητας που ακολούθησε η Τρόικα στην Ιρλανδία και σε άλλες χώρες με προγράμματα διάσωσης είχε μια επισφαλή ακαδημαϊκή βάση, απέτυχε στην πράξη και ήταν ηθικά ανήθικη επειδή άτομα που ανήκουν στα φτωχά και μεσαία κοινωνικά στρώματα επιβαρύνθηκαν αδίκως με ένα κομμάτι των συνεπειών της.
• Και ενώ ακολουθείται μια δρακόντεια προσέγγιση στα δημόσια οικονομικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέτυχε να θεσπίσει επαρκώς αυστηρές ρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
• Όλα τα μελλοντικά προγράμματα διάσωσης της Τρόικας πρέπει να δεσμεύονται να συμμορφωθούν στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις Συνθήκες.

Μπορείτε να μεταφορτώσετε ολόκληρη την έκθεση εδώ .

Και ενώ ο Ιρλανδός υπουργός κοινωνικής προστασίας βλέπει τους αριθμούς ανεργίας ως σημάδι ότι η οικονομική κατάσταση καλυτερεύει, ο Μάικλ Θαφτ εξετάζοντας το ζήτημα πιο προσεκτικά, ανακάλυψε ότι από το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 ο μέσος αριθμός μεταναστών ανά έτος έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί (φτάνοντας το 133,7%) σε σύγκριση με τα χρόνια προ κρίσης. Ο Θαφτ ανακάλυψε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στα νούμερα για την Ισπανία, όπου η μετανάστευση αυξήθηκε κατά 274%. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο με τίτλο «Οι κανονικές χώρες της Ευρωζώνης δεν Εξάγουν τους Πολίτες τους» στην εφημερίδα «the Irish Left Review».

Ο Μόργκαν Κέλυ, οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου και σύμφωνα με την εφημερίδα Irish Times, «ο πρώτος οικονομολόγος που προέβλεψε την πιθανότητα κατάρρευσης των ιρλανδικών τραπεζών» προειδοποίησε πρόσφατα σε μια ομιλία , παρουσία της Κοινότητας Οικονομολόγων του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου (UCD Economics Society), ότι η «πραγματική κρίση στην οικονομία της Ιρλανδίας μπορεί να μην έχει έρθει ακόμη». Αν τα τεστ αντοχής των τραπεζών είναι ιδιαίτερα σκληρά, θα οδηγήσουν σε πιστωτική ασφυξία, την οποία θα ακολουθήσει η χρεοκοπία χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την ομιλία εδώ:

top

Πορτογαλία

Από τον Ιούνιο του 2011 έως το Δεκέμβριο του 2013, το ύψος του δημοσίου χρέους αυξήθηκε από 172,3 δισ. ευρώ σε 204,3 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τους νέους λογιστικούς κανόνες, οι οποίοι θα εφαρμοστούν από τη Eurostat το Σεπτέμβριο του 2014 και θα καταχωρήσουν επιπλέον κρυφό χρέος, το συνολικό χρέος της Πορτογαλίας μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 242 δισ. ευρώ.

Στο τέλος του προηγούμενου έτους, ο αριθμός εργαζομένων στην Πορτογαλία μειώθηκε από 4,635 εκατομμύρια την προηγούμενη χρονιά σε 4,513, ενώ ο δείκτης ανεργίας βρίσκεται στο 15,3% με το 34,7% να αφορά την ανεργία στους νέους.

Από την αρχή της παρουσίας της Τρόικας στην Πορτογαλία, οι μισθοί μειώθηκαν κατά 5%, και αυτό συνέβη σε μια χώρα όπου ο μέσος μισθός είναι μόλις 700-800 ευρώ. Συνεπώς δεν προκαλεί εντύπωση ότι περίπου 265.000 Πορτογάλοι έχουν μεταναστεύσει από τη στιγμή της υπογραφής του πρώτου Μνημονίου Συνεννόησης με την Τρόικα, αφαιρώντας από την Πορτογαλία ένα βασικό κομμάτι του εργατικού της δυναμικού, ενώ προσπαθεί να ανακάμψει.

Τα καλύτερα αποτελέσματα στο ισοζύγιο πληρωμών βασίζονται σε έκτακτους λόγους: σε μια βαθιά πτώση των επενδύσεων (π.χ. εισαγωγές μηχανημάτων, πρώτες ύλες) και στις επιπτώσεις της πτώσης της αγοραστικής δύναμης (καθώς ο λαός οδηγείται στη φτώχεια ολοένα και περισσότερο) στα εισαγόμενα καταναλωτικά αγαθά.

Περίπου το 53% των ξένων επενδύσεων (IDE) στην Πορτογαλία είναι στους τομείς της οικονομίας και της κτηματομεσιτικής, οι οποίοι και οι δύο δεν είναι πλέον υψηλά παραγωγικοί τομείς (αν ποτέ υπήρξαν). Σημαντικό κομμάτι του IDE προέρχεται από τις Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο, όπου μεγάλες πορτογαλικές επιχειρήσεις μετέφεραν την έδρα τους για φορολογικούς λόγους. Έτσι, για παράδειγμα τα σουπερμάρκετ τους στην Πορτογαλία προσμετρούνται τώρα στις ξένες επενδύσεις, φουσκώνοντας το ποσό τους που τροφοδοτεί υπερβολικά την εκδοχή μίας επιτυχημένης ανάκαμψης με ξένες επενδύσεις που επιστρέφουν στην Πορτογαλία.

Η αίσθηση ανακούφισης μετά την απόρριψη του προτεινόμενου μέτρου της Τρόικας για εφαρμογή περικοπής ύψους 10% στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων από το συνταγματικό δικαστήριο, εξανεμίστηκε γρήγορα, όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να λάβει νέα μέτρα , για να αντισταθμίσει τα χρήματα που χάθηκαν από τη μη εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις. Οι πολίτες θα πρέπει αν να συνεισφέρουν 3,5% αντί για 2,5% στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, και οι έκτατες συνεισφορές θα πρέπει να πληρώνονται αφ εξής από εργαζομένους που κερδίζουν περισσότερα από 1000 ευρώ, αντί των 1350 ευρώ που ίσχυαν πριν.

Σε μια επιπρόσθετη προσπάθεια εξοικονόμησης δαπανών, η κυβέρνηση σχεδιάζει να βάλει λουκέτο σε δεκάδες δικαστήρια και εφορίες στην περιφέρεια, όπου δεν υπάρχει έντονη οικονομική δραστηριότητα και οι άνθρωποι ζουν από μία γεωργία αυτοσυντήρησης (αγρότες που παράγουν μόνο ότι είναι απαραίτητο για τη δική τους διαβίωση και τη διαβίωση των οικογενειών τους), μικρά καταστήματα και εισόδημα προερχόμενο από συντάξεις.

Το πρόγραμμα διάσωσης ύψους 78 δισ. ευρώ της Πορτογαλίας θα τελειώσει στις 17 Μαΐου. Αυτό σημαίνει ότι η Τρόικα θα αποχωρήσει από τη χώρα, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να επιβλέπει τον οικονομικό προϋπολογισμό για πολλά χρόνια ακόμα.

Επιπροσθέτως, με ή χωρίς την Τρόικα, η λιτότητα θα συνεχιστεί: οι διεθνείς πιστωτές κάλεσαν τα κόμματα της Πορτογαλίας και τους πολίτες να στηρίξουν για μερικά χρόνια ακόμη τα μέτρα λιτότητας, και η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «επιπροσθέτως της διαρκούς δημοσιονομικής εξυγίανσης, απαιτείται μια συνεχής μεταμόρφωση της οικονομίας», «η Πορτογαλία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές προκλήσεις» και «οι κίνδυνοι να μην επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος είναι υψηλοί».

Στις αρχές Φεβρουαρίου, το εργατικό σωματείο CGTP οργάνωσε μια διαμαρτυρία σε πολλές πόλεις της Πορτογαλίας, στην οποία έλαβαν μέρος χιλιάδες άτομα. Οι διαμαρτυρόμενοι απαίτησαν να μπει ένα τέλος στα μέτρα λιτότητας και πρότειναν ως απαραίτητη προϋπόθεση το σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

Επιπλέον, στις 7 Μαρτίου αρκετοί χιλιάδες αστυνομικοί διαμαρτυρήθηκαν κατά των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, μπροστά από το κοινοβούλιο της Πορτογαλίας. Δέκα άτομα τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας.

Προσπαθώντας να αποτυπώσουν τα τρία χρόνια λιτότητας στην Πορτογαλία μέσω εικόνων και βίντεο, εννέα Πορτογάλοι φωτογράφοι ξεκίνησαν την πρωτοβουλία Projecto Troika . Πριν το τέλος Σεπτεμβρίου, θέλουν να συγκεντρώσουν 15.000 ευρώ για το έργο τους, να εκδώσουν βιβλίο, να κατασκευάσουν μια ιστοσελίδα και ένα DVD, ώστε να συγκεντρώσουν όλες τις εικόνες που αντικατοπτρίζουν την ταλαιπωρία των λαών εξαιτίας των μέτρων της Τρόικας, «ένα στοιχείο για μελλοντική διερεύνηση».

top

Κύπρος

Η πολιτική της Τρόικας στην Κύπρο προκάλεσε ύφεση 5,3% το 2013 και σύμφωνα με τις προβλέψεις, η ύφεση θα συνεχιστεί στην Κύπρο και το 2014. Ωστόσο, θετικά λόγια ακούγονται, εξίσου, σχετικά με την «ανάκαμψη» της Κύπρου, και τα συντονισμένα θετικά μηνύματα από τους συνεργάτες της Τρόικας φαίνεται ότι έχουν σχεδιαστεί για να προσφέρουν μια νότα «επιστροφής στο φυσιολογικό» για την κυπριακή οικονομία, ενώ τα μέτρα λιτότητας συνεχίζονται.

Ο Φεβρουάριος χαρακτηρίστηκε από απεργίες και μεγάλες διαμαρτυρίες κατά του σχεδίου της ιδιωτικοποίησης της εταιρείας τηλεπικοινωνιών Κύπρου CyTA, αρκετών λιμανιών και της εταιρείας ηλεκτροδότησης, τα οποία είναι απαιτήσεις της Τρόικας για να προχωρήσει στην εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου ύψους 236 εκατομμυρίων ευρώ. Η πρώτη μεγάλη διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου μπροστά από το υπουργείο οικονομικών, το υπουργείο εργασίας και τον Οίκο της ΕΕ.

Ωστόσο, η διαμαρτυρία δεν μπόρεσε να αποτρέψει την κυβέρνηση από το να εγκρίνει το νομοσχέδιο στις 13 Φεβρουαρίου.

Υπήρξαν, ακόμη, πολλές απεργίες σε εταιρείες που κινδύνευαν να ιδιωτικοποιηθούν. Όταν το Κοινοβούλιο ξεκίνησε να διαπραγματεύεται το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων, οι διαμαρτυρόμενοι και η αστυνομία ήρθαν σε σύγκρουση μπροστά από το κτήριο του Κοινοβουλίου.

Μερικές μέρες αργότερα, όταν το Κοινοβούλιο, συνοδεία επιπλέον διαμαρτυριών, ψήφισε το νομοσχέδιο, οι εργαζόμενοι μπόρεσαν να γιορτάσουν μια μικρή νίκη. Η κυβέρνηση δεν είχε την πλειοψηφία και για την ώρα η ιδιωτικοποίηση είχε σταματήσει. Πάντως, αναμενόταν ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αναζητήσει τρόπους για να εξασφαλίσει την πλειοψηφία σε κάποια επερχόμενη ψηφοφορία. Όπως και τελικά έγινε.

Στην Κύπρο η αντίσταση των πολιτών απέναντι στα μέτρα της Τρόικας είναι πολύ έντονη τον τελευταίο μήνα. Εκτός από τη σύγκρουση για τις ιδιωτικοποιήσεις, υπήρξε ακόμη μεγαλύτερη διαμαρτυρία από τους ομολογιούχους μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της Τράπεζας Κύπρου και μια απεργία των ντόπιων υπαλλήλων των Βρετανικών Δυνάμεων Κύπρου κατά των μέτρων λιτότητας στη στρατιωτική βάση.

top

Ισπανία

Από το 2012 όπου ο Λουΐς ντε Γκίντος και ο Όλι Ρεν υπέγραψαν το Μνημόνιο Συνεννόησης, το οποίο επέβαλλε «αυστηρούς όρους» στο ισπανικό κράτος, το έλλειμμα έφτασε το 7,3% φέτος, το δημόσιο χρέος σκαρφάλωσε στο 93,9% σύμφωνα με τη Eurostat, και η ανεργία ξεπέρασε το 26%.

Σε μια προσπάθεια συγκάλυψης, η κυβέρνηση του Ραχόι ανακοίνωσε ότι η παροχή «βοήθειας» προς την Ισπανία έχει τελειώσει (αν, σύμφωνα με τον πρόεδρο, υπήρξε ποτέ). Αυτό που δεν λένε είναι ότι τόσο οι όροι, όσο και η επίβλεψη θα συνεχιστούν μέχρι να επιστραφεί και το τελευταίο ευρώ των τόκων, το οποίο δεν αναμένεται να συμβεί, τουλάχιστον, όχι πριν το 2027. Συνεπώς, όσα και να ακούγονται για αποχώρηση της Τρόικας από την Ισπανία, η επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης θα συνεχίσουν για χρόνια, όπως θα γίνει τόσο στην Ιρλανδία, όσο και στην Πορτογαλία.

Η κοινωνία της Ισπανίας συνεχίζει να διαφωνεί, επισημαίνοντας ότι το χρέος δεν είναι δικό τους και γι’ αυτό το «δεν χρωστάμε, δεν πληρώνουμε», μια πρωτότυπη κίνηση πολιτών ξεσηκώνεται για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα τους και τις κοινωνικές υπηρεσίες.

Και αυτός ο αγώνας έχει αποτελέσματα , για παράδειγμα σε σχέση με το σχέδιο ιδιωτικοποίησης των νοσοκομείων στη Μαδρίτη.

Η αντίσταση συνεχίζεται με κινητοποιήσεις εναντίον της πρόσφατης μεταρρύθμισης του νόμου περί αμβλώσεων της Ισπανίας, ο πιο περιοριστικός νόμος της ισπανικής δημοκρατίας, ο οποίος θα ωθήσει χιλιάδες γυναίκες σε παράνομες αμβλώσεις. Και υπό το κάλεσμα του «Μαδρίτη-22 Μαρτίου, Πορεία Διαμαρτυρίας για Αξιοπρέπεια» (που οργανώθηκε από τη Συνδικαλιστική Οργάνωση Εργαζομένων Ανδαλουσίας, το Dignity Camps of Extremadura και το Civic Front We are Majority ) οι πορείες θα κατευθυνθούν προς την πρωτεύουσα με αφετηρία πολλά σημεία της χώρας και θα καταλήξουν στις 22 Μαρτίου στη Μαδρίτη. Τα αιτήματά τους είναι συγκεντρωμένα εδώ .

top

Ιταλία

Ο δείκτης δημοσίου χρέους/ΑΕΠ της Ιταλίας παραμένει στο 133,3%, και είναι ο δεύτερος υψηλότερος σε ολόκληρη την Ευρώπη (με απόλυτη τιμή πάνω από 1.500 δισ. ευρώ), ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 92,7%. Παρά το γεγονός ότι οι διορισμένες κυβερνήσεις των τελευταίων τριών ετών -η κυβέρνηση του τεχνοκράτη Μόντι, η κυβέρνηση του Λέττα και η νεοδιοριζόμενη κυβέρνηση του Ρέντσι, έπρεπε να μειώσουν το δημόσιο χρέος, το ποσοστό του αυξήθηκε από 126% του ΑΕΠ στο τέλος του 2011 σε περισσότερο από 133% σήμερα.

Ο νεοεκλεγμένος γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος, Ρέντσι, αντιπροσωπεύει το πιο συντηρητικό κομμάτι της κεντροαριστεράς. Περισσότεροι από τους μισούς Ιταλούς έχουν εκφράσει θετική άποψη για την κυβέρνησή του και είναι πεπεισμένοι ότι θα μπορούσε να έχει διάρκεια.

Δυστυχώς, δεν μπορεί να αντιπροσωπεύει την πραγματική αλλαγή που ελπίζουν οι Ιταλοί, καθώς πρώτα και κύρια εκπροσωπεί τα ιταλικά και ευρωπαϊκά οικονομικά και χρηματοπιστωτικά λόμπι. Πρέπει να θεωρηθεί ως η συνέχιση της προηγούμενης τεχνοκρατικής διοίκησης. Ένα παράδειγμα αυτού, είναι ο νέος υπουργός οικονομικών Πιέρ Κάρλο Παντοάν, ο οποίος είναι πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ και πρώην εκτελεστικός διευθυντής του ΔΝΤ και αντιπρόεδρος στον ΟΟΣΑ.

Ανάμεσα στα μέτρα που ανακοίνωσε ο Ρέντσι, είναι και το αποκαλούμενο «Job Act», το οποίο θα είναι στην ίδια κατεύθυνση με την «Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Απασχόληση». Το σχέδιο σκοπεύει να καταπολεμήσει την ανεργία μέσω της νομιμοποίησης των νέων μορφών επισφαλών συμβάσεων. Ο δείκτης ανεργίας είναι στο 12% (περίπου 3,3 εκατομμύρια άτομα) και βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 1977, ενώ για τους νέους ηλικίας 14-24 ετών είναι στο 42,4%.

Στις 22 Φεβρουαρίου, την εθνική ημέρα κατά των τρένων υψηλής ταχύτητας (NO TAV), χιλιάδες άτομα συγκεντρώθηκαν στις μεγαλύτερες πόλεις της Ιταλίας, καταπολεμώντας τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά λόμπι που πιέζουν για την πραγμάτωση αυτών των σχεδίων τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και το περιβάλλον.

top

Σλοβενία

Η Σλοβενία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το πρόβλημα του υπέρμετρου χρέους στον τραπεζικό και ιδιωτικό τομέα, και δριμεία πίεση από την ΕΕ για να εφαρμόσει μέτρα παρόμοια με αυτά της Τρόικας. Ένα από τα μοντέλα της Τρόικας που εφαρμόστηκαν στη χώρα, εκτός από τις απαιτήσεις ιδιωτικοποιήσεων, είναι το μοντέλο της «Κακής Τράπεζας». Στη Σλοβενία έτσι ονομάστηκε η Εταιρεία Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού (DUTB ) που ιδρύθηκε το 2013.

Η ιδέα της DUTB είναι για να «ενισχύσει την οικονομική αντοχή και τη βιωσιμότητα των τραπεζικών συστημάτων, και συνεπώς να προωθήσει την οικονομική ανάπτυξη». Έτσι, οι εμπορικές τράπεζες θα μπορούν να μεταφέρουν μέρος των μη-εξυπηρετούμενων δανείων τους που έχουν σωρευτεί πριν την κρίση στη DUTB. Μετά από αυτό, οι τράπεζες θα μπορέσουν να ασκήσουν ξανά τα καθήκοντα τους δανείζοντας στην οικονομία, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι διεθνείς επενδυτές θα ελέγχουν την όλη διαδικασία.

Εκτός από την τοποθέτηση ενός ιδρύματος που ανήκει στην Τρόικα στη διοίκηση του οικονομικού τομέα της Σλοβενίας που καθορίζει την εθνική της οικονομία, η ύπαρξη ξένων διαχειριστών με προφανή διασύνδεση με την Τρόικα, οι οποίοι έχουν τον έλεγχο, είναι ακόμη πιο επίφοβο. Παραδείγματα αποτελούν ο Λαρς Νάιμπεργκ, ο Αν Μπέργκρεν και ο Καρλ-Γιόχαν Λίντγκρεν, οι οποίοι είναι μέλη του συμβουλίου της DUTB. Ο Λαρς Νάιμπεργκ είναι στενά συνδεδεμένος με την ΕΚΤ. Ήταν πρόεδρος της ομάδας διαχείρισης κρίσης της ΕΚΤ και μέλος της ομάδας «ντε Λαροζιέρ» (μια ομάδα με υψηλή ειδίκευση στην οικονομική επίβλεψη στην ΕΕ). Ο Αρν Μπέργκρεν ήταν μέλος της ομάδας του ΔΝΤ της Τρόικας στην Ισπανία και ο συνάδελφός του Καρ-Γιόχαν Λίντγκρεν εργαζόταν, επίσης, για το ΔΝΤ. Το γεγονός ότι το ΔΝΤ καλωσόρισε την ίδρυση του DUTB, δεν αποτελεί έκπληξη, μιας και θεωρήθηκε ένα σημαντικό βήμα προς την επίλυση των προβλημάτων των τοξικών περιουσιακών στοιχείων.

Στις 17 Ιανουαρίου, η κυβέρνηση της Σλοβενίας διόρισε ένα νέο μη-εκτελεστικό στέλεχος στο συμβούλιο του DUTB, το Μίτγια Μάβκο, από το υπουργείο οικονομικών. Ο ίδιος είναι Επικεφαλής των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και η κύρια υποχρέωσή του είναι να διατηρεί σχέσεις με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Σλοβενίας στον Όμιλο Παγκόσμιας Τράπεζας (WBG). Η DUTB υποστηρίχθηκε έντονα από την Κεντρική Τράπεζα της Σλοβενίας, και το διοικητή Βόστζαν Γιάζμπεκ, ο οποίος στο παρελθόν είχε εργαστεί ως σύμβουλος του ΔΝΤ στο Κόσοβο και το Σουρινάμ. Συνεπώς, η Σλοβενία αντιμετωπίζει έντονες πιέσεις για να επιβάλει παρόμοια μέτρα με αυτά της Τρόικας, από μόνη της, χωρίς δημόσιο έλεγχο και υιοθετώντας τις ακατάλληλες δομές της.

Υπάρχει εύλογη ανησυχία ότι η ύπαρξη της DUTB σημαίνει πως οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν όλες τις οικονομικά ύποπτες πτυχές της κληρονομιάς της τράπεζας, ενώ τα «καλά κομμάτια» των τραπεζών θα πουληθούν σε ξένες τράπεζες και επενδυτές. Οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν 3 δισ. ευρώ για να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό. Επιπλέον, όσοι ασκούν κριτική κάνουν λόγο για το κόστος της DUTB, το οποίο θα φτάσει τα 5 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα περισσότερα συμβόλαια με αξία 2,5 εκατομμύρια ευρώ, δόθηκαν στην ξένη συμβουλευτική εταιρεία Quartz&Co, στην οποία ο Τορμπιόρν Μανσόν της DUTB είναι προσωρινός διευθυντής. Το θέμα του κόστους της DUTB και των σχέσεων του με την Quartz&Co συζητήθηκε από το Λαρς Νάιμπεργκ στην κρατική τηλεόραση της Σλοβενίας. Μπορείτε να παρακολουθήσετε τη συνέντευξή του (από το 20:15-27:00) στα αγγλικά.

Ο υπουργός οικονομικών Ούρος Τσάφερ, παραδέχτηκε ότι η Σλοβενία βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και εξαρτάται κυρίως από τις ξένες αγορές, και ότι θα πρέπει να συνεχίσει να δανείζεται για κάποια χρόνια. Η Σλοβενία πούλησε ομόλογα εκφρασμένα σε δολάρια ΗΠΑ ύψους 3,5 δισ. δολαρίων μετά από δημοπρασία. Η αναβάθμιση του εθνικού τραπεζικού τομέα πέρσι βοήθησε στη μείωση του κινδύνου χρεοκοπίας. Η πώληση διευθετήθηκε από τη Barclays Plc, τη Goldman Sachs Group Inc. και τη JPMorgan Chase & Co. με κόστος περισσότερο από 5 εκατομμύρια ευρώ. «Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κοινοπρακτική έκδοση κρατικών ομολόγων στην περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής, φέτος» σημείωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου οικονομικών, Ίρενα Φέρκουλι.

Ωστόσο, η κυβέρνηση της Σλοβενίας δεν θέλει να δημοσιοποιήσει πληροφορίες για το ποιοι ήταν οι αγοραστές των ομολόγων. Επιπροσθέτως, γεγονός είναι «ότι η Σλοβενία αύξησε τα τελευταία χρόνια το δημόσιο χρέος της από 20%-25% σε 73% του ΑΕΠ» σημειώνει ο Τσάφερ. Μόλις γίνει ανάλυση της τελευταίας δόσης του δολαριακού ομολόγου, θα ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για ένα νέο, είπε σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Και όπως προβλέπεται , αυτό θα αυξήσει και πάλι το δημόσιο χρέος της Σλοβενίας σε περίπου 77,7% του ΑΕΠ.

top

Από τη δική μας πλευρά

Η ομάδα του TroikaWatch μεγαλώνει. Ένα άτομο από τη νεοϊδρυθείσα Attac της Ιρλανδίας θα μας μεταφέρει την κατάσταση στην Ιρλανδία. Και χάρις στον Αντρέα, το σχεδιαστή γραφικών από τη Σλοβενία, έχουμε πλέον λογότυπο και banner. Αν θέλετε να μας βοηθήσετε να γνωστοποιήσουμε το ενημερωτικό μας δελτίο σε όλη την Ευρώπη, μπορείτε να τοποθετήσετε το banner μας στον ιστότοπό σας. Θα το βρείτε σε διάφορες διαστάσεις, εδώ.

To TroikaWatch αποτελεί δημιούργημα μιας ετερόκλιτης ομάδας ανθρώπων: κάποιοι από εμάς εργάζονται σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών όπως οι Bretton Woods Project , CEO , CADTM , Humanitas ή TNI , ενώ άλλοι είναι ακτιβιστές σε δίκτυα όπως το Attac , το ICAN , το Forum per una Nuova Finanza Pubblica e Sociale ή το ισπανικό κοινωνικό κίνημα 15M.

Στο πρόγραμμά μας περιλαμβάνεται η δημοσίευση ενημερωτικού δελτίου μία ή δύο φορές τον μήνα στα Αγγλικά , Γαλλικά , Γερμανικά , Ελληνικά , Ισπανικά , Ιταλικά , Ολλανδικά , Πορτογαλικά , και Σλοβενικά . Μπορείτε να εγγραφείτε στο ενημερωτικό δελτίο μας στο www.troikawatch.net/lists/?p=subscribe&id=3 και να επικοινωνείτε μαζί μας στέλνοντας μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο info@troikawatch.net.

Στέλνουμε χαιρετισμούς αλληλεγγύης από το Άμστερνταμ, την Αθήνα, τη Βαρκελώνη, το Βερολίνο, τις Βρυξέλλες, το Δουβλίνο, τη Φλωρεντία, τη Θεσσαλονίκη, την Κοπεγχάγη, τη Λιουμπλιάνα, τη Λισαβόνα, το Λονδίνο και τη Φραγκφούρτη.
Η Ομάδα του TroikaWatch
top

Το παρόν ενημερωτικό δελτίο δημοσιεύεται βάσει της Creative Commons License 2.0. Παρακαλούμε να αναφέρετε το http://www.troikawatch.net/el/2ο-ενημερωτικό-δελτίο-του-troikawatch ως την πηγή του παρόντος ενημερωτικού δελτίου. Το ενσωματωμένο περιεχόμενο (βίντεο, εικόνες) δεν μας ανήκει και, συνεπώς υπόκειται στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των αντίστοιχων ιδιοκτητών των σχετικών δικαιωμάτων (copyright).

Η ομάδα του TroikaWatch Team επιθυμεί να ευχαριστήσει την Trommons.org (the Rosetta Foundation) και τους μεταφραστές της, για την εξαιρετική τους βοήθεια, καθώς έκαναν εφικτό να δημοσιεύσουμε αυτό το ενημερωτικό δελτίο σε πολλές γλώσσες.

This post is also available in: Ολλανδικα, Αγγλικα, Γαλλικα, Γερμανικα, Ιταλικα, Ισπανικα, Πορτογαλικα, Σλοβενικα